dinsdag 13 april 2010

Blauwe bosbes

Blauwe bosbes - De blauwe bosbes is de vrucht van een vaste plant uit de heifamilie (Ericaceae). Het is een struikje van 15 tot 60 centimeter hoog (of zelfs iets meer). Hij houdt niet van kalkhoudende grond maar past zich beter aan op een vochtige, zure bodem. De plant is in Europa nauw verwant met de rode bosbes. Kort na het uitbloeien van de roze, bolronde bloemen ontstaan er op stengels, ouder dan 3 jaar, zwartblauwe bessen. Elke bes kan tot 40 zaadjes bevatten. Het sap is purperkleurig. Ze worden voornamelijk gebruikt voor jam of voor gebak. Ook worden ze vers gegeten, vooral vanwege het hoge gehalte vitamine C.

Teelt
Bij voorkeur dienen blauwbessen op een tamelijk nat perceel waar bijvoorbeeld de onkruiden: Zegge (Carex), Bies (Schoenoplectus) en Zuring (Rumex) groeien te worden geplant.

Blauwbessen zijn gevoelig voor watertekort en voor wateroverlast. Op een iets te nat perceel kan er op kleine heuvels worden geplant. Op een droger perceel kan er beter in een komvorm worden geplant. In de plantvoor doe je best ruwe turf. De bosbessen-planten kunnen geplaatst worden in ruwe turf (vezelrijk). Per plant ongeveer 10 tot 20 liter turf. Aanbevolen pH (zuurheidsgraad) van de grond is 4 - 4.5 (Zuur). Plantafstand: 1 (2) x 2.5 (3)meter. De grond dient afgedekt te worden met gemalen boomschors van dennenbomen.

De beste plantperiode is in het vroege voorjaar. Bij het planten in de winter, is er kans op omhoogvriezen van de planten. Als plantmateriaal kan het best 2- of 3-jarige planten gebruikt wordem. Ook 5-jarige planten kunnen nog goed verplant worden.

De bloemkleur is wit-roze. Bestuiving gebeurt door de hommels. Zelfbestuiving is meestal mogelijk, maar het bijplanten van een ander ras, verhoogt de productie (grotere bessen) en geeft een vroegere rijptijd
Blauwbessen groeien meestal zeer gezond. Een biologische teelt is zeer goed mogelijk. Enkel een goede vogelafweer door middel van netten is bij het rijpen van de bessen noodzakelijk.
De bosbessen kunnen zeer oud worden (30 tot 40 jaar).

Basis bemesting
Tijdens het planten van de bosbessen dienen geen meststoffen te worden toevoegd. Pas jaar nadat de planten goed in groei zijn, kan men bijmesten. Bijvoorkeur met zuurwerkende meststoffen, welke rijk zijn aan magnesium (Mg). Vooral bij jonge struiken kan zwaar bemesten nadelig zijn voor wortelverbranding.

Onderhoudsnoei van blauwe bosbessen:
In de eerste jaren na het planten wordt weinig gesnoeid en alleen het onderste vruchthout kort boven de grond wordt weggenomen. Later worden regelmatig de oudste gesteltakken aan de grond afgezaagd en vervangen door grondscheuten en wordt het vruchthout wat uitgedund.

Een goede snoei voorkomt dat de bosbessenstruiken te dicht en te hoog worden en de bessen te klein blijven. Door te snoeien is het plukken op een kortere periode mogelijk. Door de snoei zal men de groei in de planten houden en eveneens nieuwe groei stimuleren. Het snoeien is ook een snelle dunmethode. Vruchthouttakjes afwisselend op enkele bloemknoppen snoeien en op bladknoppen (basisknoppen). Een stevige zijtwijg mag wat meer bloemknoppen dragen dan een zwakke zijtwijg. Hierdoor bekom je dikke bessen en toch een goed evenwicht tussen groei en productie.

Voor een goede verjonging moet er regelmatig terug gesnoeid worden tot een lagerstaande zijtak. Hierboven laat men een kleine stomp (2 tot 3 centimeter) staan, anders geneest de snoeiwonde slecht en gaat de zijtak ook afsterven.

Oudere zware takken dienen vervangen te worden door jonge grondscheuten. Steeds om een paar centimeter boven een zijtak(je) snoeien, om een goede genezing te krijgen.

Te laag zittende zijtakken worden weggesnoeid. Indien nodig kunnen de bosbessenplanten volledig tot tegen de grond afgezaagd of afgemaaid worden. In het derde jaar na dit afzetten kan opnieuw geoogst worden.

Consumptie
De smakelijke blauwe bessen rijpen overwegend in juli en augustus. In de keuken, als dessert en vooral ook voor vers gebruik. Het is een zeer bijzondere lekkernij!

Voedingsstoffen
Voedingswaarden per 100 gram:
Energie: 216 kJ, 51 kcal
Voedingsvezels: 8,4 g
Koolhydraten: 11 mg
Vetten: 0,5 g
Eiwitten: 0,6 g

Recepten
Bessendessert uit de oven, bessenmouse

Geen opmerkingen:

Een reactie posten